De macht van Google, Facebook en Amazon moeten we beteugelen
Als we niet snel ingrijpen, gaan de slimme algoritmes van Google, Facebook, Apple en Amazon onze levens beheersen, vreest internet- en Big Data specialist Viktor Mayer-Schönberger. Hij wil met onorthodoxe maatregelen de macht van de techreuzen inperken.
Waar techondernemers als Bill Gates en Mark Zuckerberg hun studie voortijdig opgaven om hun bedrijven op te bouwen, volgde Viktor Mayer-Schönberger (Zell am See, 1966) een alternatief pad. Op 20-jarige leeftijd startte hij Ikarus Software, dat uitgroeide tot één van Oostenrijks succesvolste antiviruspakketten. ,,Hoewel mijn hart bij de exacte wetenschappen ligt, moest ik van mijn vader – een belastingadvocaat – rechten studeren. Om toch plezier in het leven te houden, begon ik met Ikarus.”
In de nieuwe economie is data kennis en daarmee macht. Het resultaat: Google en Facebook.
Nadat hij Ikarus had verkocht en een tweede softwarebedrijf failliet zag gaan, stapte hij over naar de wetenschap: het prestigieuze Harvard, waar hij eerder studeerde, bood hem een baan aan.
Sindsdien groeide Mayer-Schönberger uit tot de expert op het gebied van internetregelgeving en technologieën als big data. Voor zijn nieuwe boek ‘De data-economie: waarom data het nieuwe geld is’ was hij afgelopen week te gast bij de Universiteit van Tilburg.
U beschrijft data als het nieuwe goud, de nieuwe smeerolie van de economie.
,,De economische wetten van de 20ste eeuw gelden niet langer: data zijn kennis en daarmee macht. Dat effect werkt zelfversterkend: hoe meer data, des te meer inzicht. Het resultaat zijn de GAFA’s van deze wereld: Google, Apple, Facebook en Amazon.”
De GAFA’s symboliseren in uw visie de digitale economie.
,,Wat mensen zien, is de opkomst van Google en Facebook, maar in feite is dat de opkomst van een door data gedreven economie.”
Miljarden mensen gebruiken Google, Facebook en Amazon. Is daar iets mis mee?
,,De GAFA’s zijn zo groot dat ze alles opslokken en innovatie smoren. In ons nieuwe boek bepleiten Thomas Ramge en ik een verplichting voor grote bedrijven om een flink deel van hun data te delen met hun concurrenten. Op die manier zijn de ruwe data beschikbaar voor meer spelers. Dat vergroot de concurrentie en stimuleert innovatie.”
,,Nee. Niet als maatschappij, noch op bedrijfsniveau. Vijf jaar terug verwachtte ik dat bedrijven big data veel eerder zouden omarmen. Ik onderschatte dat het hiërarchisch ingestelde organisaties zijn die vasthouden aan oude manieren. Ze lopen het risico dat techbedrijven hen inhalen omdat die dingen slimmer doen. Ik maak me zorgen om de banken bijvoorbeeld.”
In Amerika en Europa gaan steeds meer stemmen op om de techreuzen op te breken.
,,Opbreken werkt vrijwel nooit en is een stompzinnig idee. Kijk naar AT&T in de VS of de pogingen om Microsoft in stukken te hakken. Als je de onderliggende regels niet wijzigt, betekent dat slechts een tijdelijke onderbreking.”
We moeten Google en Facebook dwingen hun data te delen met concurrenten
Is het verplicht delen van data afdoende?
,,Ik denk dat Facebook en Google veel openlijker verantwoording moeten afleggen over hoe zij onze gegevens gebruiken. Ik bepleit om vooraf een risicoanalyse over de effecten te maken. Een onafhankelijke autoriteit dient het gebruik vervolgens te checken.”
Kan dat gewone gebruikers van Google en Facebook werkelijk helpen?
,,Momenteel wordt de privacy individueel beschermd door ergens ja of nee op te zeggen. Maar dat werkt niet: de meeste mensen drukken gewoon op de OK-knop als een partij of website toestemming vraagt. Ze hebben de tijd niet om tien uur te lezen en te zien wat Facebook met hun gegevens doet. Ik wil dat individuen echt worden beschermd.”
,,Als ik in de winkel tomaten koop, heb ik geen chemisch lab bij me om ze te testen. Daar hebben we een voedsel- en warenautoriteit voor. Deugen de tomaten niet, dan sluiten ze je zaak. Zo’n benadering wil ik richting Facebook.”
Zoals vorig jaar eieren uit de supermarkt werden gehaald nadat in sommige partijen de verboden stof fipronil was aangetroffen, moet er volgens Viktor Mayer-Schönberger een waakhond komen die Google, Amazon en Facebook controleert en ook echt kan ingrijpen.
In het boek ‘Delete. The virtue of forgetting in the digital age’ bepleit u het recht om vergeten te worden.
,,Ik ga nóg verder. Zo’n recht is onvoldoende en wordt slechts door een enkele privacyactivist gebruikt. Ik bepleit het actief bouwen van diensten en applicaties die het mogelijk maken om je online te laten vergeten. Neem Snapchat, dat informatie wist.”
Doemdenkers voorspellen dat slimme machines en big data de wereld overnemen en de mensheid zelfs kunnen vernietigen.
,,Ik denk dat dit een terechte vrees is. Stel dat algoritmes het veel beter doen en onze fouten en gebreken beklemtonen? Wat doen wij dan als mensheid? Wat is onze rol in een wereld waar machines betere beslissingen maken?”
Net als de koetsier van de postkoets die 120 jaar terug een auto leerde besturen, moeten wij ons de nieuwe technologieën eigen maken.
Beantwoord de vraag eens.
,,Ik zou zeggen: onze creativiteit, onze originaliteit, de capaciteit om verder te kunnen denken. Onze irrationaliteit. Die kwaliteiten moeten we meer gaan beklemtonen in ons onderwijssysteem.”
Overschatten we de capaciteiten van kunstmatige intelligentie niet? Machines leren nu niet beter dan een basisscholier.
,,Op bepaalde gebieden zijn machines bijzonder ver. IBM’s supercomputer Watson kan huidkanker beter herkennen dan medisch specialisten.”
Hoe beweegt u zelf op internet? Heeft u tips voor lezers?
,,Gebruik je gezonde verstand. Ik gebruik dezelfde diensten als iedereen, maar let wel goed op. Ik heb een gewone Mozillabrowser, maar wel op de privacystand. Ik gebruik Facebook, maar enkel voor mijn familie en directe vrienden. Voor mijn werk heb ik LinkedIn. Ook denk ik na over wat ik post en wie die post mag lezen.”
Hoe lang duurt de overgang naar de nieuwe data-economie?
,,Als je de koetsier van de postkoets 120 jaar geleden terug vroeg een auto te besturen, was hij zeker in de problemen gekomen. Zoiets geldt nu voor ons. We moeten ons de nieuwe technologische mogelijkheden eigen maken en doorgronden. Dat vergt tijd.”
Sommige artikelen zetten ons aan het denken. Werk ik niet teveel? Heb ik voldoende tijd voor mijn gezin? Verdien ik genoeg? Kan ik mij zelf ontwikkelen? Je blijft misschien krampachtig aan je baan vasthouden, ook als je het niet naar je zin hebt.
De economie en de maatschappij zijn rigoureus aan het veranderen. Reuzen als Google en Facebook grijpen de macht. Robots nemen ons werk over. Grote kans dat ook jouw werk door een robot overgenomen zal worden. Zie dat niet als een bedreiging, maar als een kans! Er gaan heel veel nieuwe vormen van werk ontstaan. Netwerkmarketing is zo’n nieuwe kans. Onderzoek of het ook bij jou past. Je kunt je toekomst er mee veranderen!
Wil je zelf bepalen waar, wanneer en met wie je werkt?
Wil je meer verdienen dan je nu verdient?
Wil je dat je inkomen doorloopt als je stopt met werken?
Vind je een gezonde levensstijl belangrijk en zou je daar je inkomen mee willen verdienen? Vind je het ook fijn als je zelf kunt bepalen wanneer en hoeveel je werkt? Ben je ondernemend en sta je open voor een moderne manier van werken? En, last but not least, vind je het prettig om met mensen om te gaan? In dat ... Lees verder
Hoeveel uur zou jij per week willen werken? En hoeveel uur zou je nog willen werken als je bijvoorbeeld 50 jaar of ouder bent? Veel mensen werken meer dan ze eigenlijk zouden willen. Meestal vanwege het inkomen. Of opbouw van het pensioen. En dat is logisch, want je wilt zekerheid. En die zekerheid wil je het liefst tot het graf ... Lees verder
Mijn naam is Jeff Corbet. In 2016 ben ik gestart met X-ense. Tot januari 2015 heb ik in loondienst gewerkt bij een grote bankverzekeraar. Ik ben dus van huis uit geen zelfstandig ondernemer. Ondanks dat voel ik mij als een vis in het water! Hoe komt dat? Ik heb bewondering voor ondernemers die grote investeringen doen en daarmee, in mijn ... Lees verder
Chill! (maar niet te veel) Wat is het effect van stress op onze hersenen en ons lichaam? En kan het ook positief zijn? Arts Nupur Kohli, auteur van het boek Chill!: ‘Stress kan heel schadelijk zijn, maar streven naar een stressniveau van nul hoeft niet.’ Laten we beginnen bij het begin: wat gebeurt er in onze hersenen zodra we stress ervaren? ‘Stress is een trigger die een bepaalde lichamelijke reactie opwekt. Als je stress ervaart, wordt een bepaald deel van je hersenen - de amygdala - geactiveerd. Dat deel geeft een hormoon af, wat de hypothalamus activeert. Ook die geeft een hormoon af dat op zijn beurt de bijnieren activeert, waarna die weer het hormoon cortisol uitscheiden. Dat hormoon wordt…
Onderzoek: Nederland telt te veel onlineverkoopsites Als je met je kleine Nederlandse webwinkel klanten wil bereiken, moet je steeds beter je best doen. En adverteren. ,,Je hebt snel tienduizenden euro's nodig om zichtbaar te worden.'' De 80.000 webwinkels in Nederland moeten het doen met 17 miljoen inwoners, ofwel een gemiddelde van zo'n 214 mensen per webshop, becijferde het Groningse bedrijf Dataprovider. Dat is een dichtheid die nergens anders ter wereld wordt bereikt. In feite bevindt de digitale winkel zich momenteel op dezelfde route als eerder de stenen winkel: er zijn er te veel en dus leggen veel onlineshops het loodje. Dataprovider (vijftig werknemers, kantoren in Groningen, Amsterdam en San Francisco) speurt maandelijks het internet af op zoek naar gegevens die…
Slechtbetaalde opdrachten te over, als je zzp'er bent. Mede daardoor houdt 10 procent maar net het hoofd boven water. Een oplossing is zo eenvoudig niet. Vakbladuitgever HoLaPress communicatie is op zoek naar freelance journalisten. En niet de eerste de beste, blijkt uit hun online oproep. HoLaPress wil 'gedreven en gekwalificeerde freelance journalisten, met affiniteit voor techniek, riolering en facilitair management'. Alleen hebben ze die journalisten financieel bar weinig te bieden. 'Omdat de vakuitgaven van HoLaPress Communicatie financieel geen hoogvliegers zijn, zal de beloning evenmin hoogvliegend zijn', luidt de advertentietekst. In sommige sectoren struikel je als zzp'er over de slecht betaalde opdrachten. Berucht zijn de thuiszorg, maaltijd- en pakketbezorging en de taxiwereld. Ook in de cultuursector bijten veel (hoogopgeleide) zzp'ers op…
Let eens op: Hoe snel komt het onderwerp ‘werk’ aan bod als je op een feestje bent of als je een nieuw persoon ontmoet? Je geeft je functie en het bedrijf waar je werkt aan en mensen vinden het maar wat interessant. Wat is eigenlijk de reden dat mensen werken? Natuurlijk, de rekeningen moeten worden betaald en het is fijn om niet wakker te liggen over financiële zaken, alleen ben ik ervan overtuigd dat het om meer gaat dan dat. Mensen zijn kuddedieren die ergens bij willen horen en een bijdrage willen leveren en dat in een omgeving waar ze zich prettig voelen. Hoe vaak ik in mijn vakgebied niet hoor dat mensen een carrièreswitch willen of aangeven dat ze…
Te veel zitten verhoogt de kans op hart- en vaatziekten, dementie en kanker (Beeld: Maarten Pathuis) Zitten is het nieuwe roken, wordt vaak gezegd. Maar zitten is nou precies wat veel van ons de hele dag doen op werk. Wat kun je doen om de negatieve gezondheidseffecten van zo’n werkdag te beperken? Na studenten zijn werknemers de mensen die het meest zitten: gemiddeld negen uur per dag (en mensen met een kantoorbaan vaak nog langer). Slecht nieuws, dus dat zitgedrag, dat volgens hoogleraar sportgeneeskunde Frank Backx nog veel schadelijker blijkt dan al werd gedacht. De hoogleraar van het UMC Utrecht werkte mee aan het opstellen van nieuwe beweegrichtlijnen (zie onder). Door veel te zitten verhogen we de kans op hart-…
Van bankier naar communitybouwer: ‘Ik werd gedreven door een hoger doel’ Intermediair, 8 juni 2019 Photo by Ian Schneider on Unsplash Jasper Wegman (49) was bijna een decennium lang bankier. Totdat zijn hart werd gestolen. Niet door een vrouw, maar door een continent. In Zuid-Amerika vond hij zingeving in sociale projecten en als oprichter van de stichting Che Amigo. Na de lerarenopleiding economie startte Wegman bij de Rabobank. Hij kon er zijn ambitie om door te studeren verwezenlijken en startte als beleggingsadviseur. ‘Beleggen maakte in die tijd een enorme groei door. Dus het was interessant om daarbij te zijn.’ De internetbubbel van de late jaren negentig veranderde de beleggingsmarkt radicaal en Wegman, inmiddels werkzaam als managementconsultant bij Rabo Nederland, moest veel gesprekken voeren…
Onzekerheid, lage lonen, weinig erkenning, geen investering in ontwikkeling We verdienen met z'n allen te weinig. Dat geldt vooral voor zzp'ers en flexwerkers. Meer zekerheid is nodig. De economie draait als een tierelier en toch profiteren weinigen daarvan. Economen bij De Nederlandsche Bank (DNB), het Centraal Planbureau (CPB) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) trekken aan de bel. De inkomens van zzp'ers en mensen in deeltijd- en flexbanen liggen gemiddeld lager dan de lonen van vaste werknemers. Dat is niet goed voor de economie. Vooral de onderkant van de arbeidsmarkt - waar werknemers vaak tijdelijke contracten krijgen of noodgedwongen zzp'er zijn - profiteert niet van de groei, waardoor de kloof tussen groepen groter wordt. Peter Hein van Mulligen,…
Nooit kun je eens rustig je werk doen. Om de haverklap krijg je van de baas te horen dat het 'anders moet'. Richard Engelfriet helpt je uit de brand en scheidt de zin van de onzin. Henk werkt bij een middelgroot it-bedrijf. Tijdens zijn functioneringsgesprek krijgt hij van zijn baas te horen dat hij wat vaker 'uit zijn comfortzone' moet komen. Maar wat moet Henk met dat advies? Arme man. Hij functioneert niet echt lekker en moet nu ook nog uit zijn comfortzone komen. Zijn baas zegt dat buiten de comfortzone the magic happens. En hij is niet de enige die dat zegt. Je hoort dezelfde boodschap bij talloze trainingsbureaus en coaches. Maar klopt het ook? Absoluut niet. Hier…